Fundacja Obserwatorium powstała 18 sierpnia 2009 roku z inicjatywy osób związanych z Instytutem Badań Przestrzeni Publicznej w Warszawie i Uniwersytetem SWPS (prof. Mirosław Duchowski, prof. Mariusz Czubaj, dr Anna Sekuła, dr Piotr Majewski) oraz osób aktywnych w sferze badań i animacji kulturalnej oraz szkolnictwa wyższego, które działają w różnych organizacjach pozarządowych (Stowarzyszenie Terra Incognita, Fundacja Mazovia). Kierowani doświadczeniami zagranicznymi, „pod szyldem” Fundacji pragniemy propagować model nowoczesnych badań nad kulturą, którego głównym założeniem jest współpraca i porozumienie różnych środowisk oraz wymiana wiedzy eksperckiej. Zależy nam, aby podejmowane przez nas inicjatywy prowadzone były z wielu różnych perspektyw i traktowały zjawiska w sposób komplementarny. Dlatego właśnie, w ramach prowadzonych działań, budujemy platformę współpracy różnych środowisk: socjologów, antropologów, badaczy i badaczek miast, kulturoznawców, ekonomistów, artystów, prawników, przedstawicieli mniejszości narodowych i etnicznych, a także sektora biznesu, administracji publicznej, organizacji pozarządowych oraz międzynarodowych sieci kulturalnych. Stale współpracujemy z Instytutem Badań Przestrzeni Publicznej przy Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Uniwersytetem SWPS.
Fundacja Obserwatorium stawia sobie za zadanie prowadzenie krajowych i międzynarodowych badań społecznych oraz badań w sferze szeroko pojętej kultury, przy uwzględnieniu czynników bezpośrednio wpływających na jej rozwój, takich jak nowe technologie i media, przemysły kultury i przemysły kreatywne.
Pragniemy nie tylko badać, ale także animować działania na rzecz rozwoju kultury oraz świadomości obywatelskiej i kulturowej, między innymi poprzez promocję artystów i oddolnych inicjatyw artystycznych, a także organizację wystaw, warsztatów, szkoleń i konferencji o charakterze naukowym i kulturalno-artystycznym.
Fundacja Obserwatorium jest członkiem Federacji MAZOWIA.